ABT en Mecanoo winnen gunning voor Ontwerpend Onderzoek van TextielMuseum in Tilburg

Het gaat om de rijksmonumentale gebouwen van het voormalige fabriekscomplex in het Mommerskwartier, waarin nu het TextielMuseum is gevestigd, en de omgeving. Het doel is ook om door de herontwikkeling het stedelijk weefsel van de buurt en het Museumkwartier te versterken. Het onderzoek zal de komende acht maanden plaatsvinden.

Aan de definitieve keuze voor Mecanoo en ABT ging een zorgvuldig proces vooraf, waarbij een beoordelingscommissie in drie fases inschrijvingen van verschillende combinaties beoordeeld heeft. De beoordelingscommissie bestond, naast vertegenwoordigers van het TextielMuseum, de toekomstige hub in het Drögepand en de gemeente, uit Floris Alkemade (inhoudelijk voorzitter van de commissie) en Saskia van Stein. Floris Alkemade is zowel in de architectuurwereld als bij een breder publiek bekend als architect en voormalig Rijksgebouwmeester (2015-2021). Saskia van Stein is sinds 2021 directeur van de Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam (IABR).

Co-creatie

De beoordelingscommissie was zeer enthousiast over de aanpak van Mecanoo en ABT, waarbij co-creatie als kern van het proces is benoemd. De dialoog en verbinding met de omgeving zal regelmatig worden opgezocht tijdens het onderzoek. Ook het enthousiasme van de twee partijen werd erg gewaardeerd. De inschrijving liet verder een grote mate van maatwerk zien en getuigde van een brede en inspireerde blik op de opgave binnen het stedelijk weefsel van het Museumkwartier en de stad.

Errol van de Werdt, directeur TextielMuseum:

“Het museumgebouw voldoet niet meer aan de behoeftes van de museumbezoekers en de makers van vandaag en morgen. Een verbouwing stelt ons in staat onze ambities waar te maken en een plek te creëren waar iedereen – van jong tot oud, en van professionele maker tot bezoeker – kan ontdekken, maken, leren en ontmoeten. Bovendien zien we een geweldige kans om op deze manier een katalysator te zijn in de ontwikkeling van het Museumkwartier tot het volgend bruisende stadsdeel van Tilburg.”

Monumentale herontwikkeling

De focus van ABT ligt op onderzoek naar de technische haalbaarheid en integraliteit van oplossingen. Hoe kunnen deze monumentale panden op respectvolle wijze verduurzaamd worden zodat dit past binnen de ambitie van het Textielmuseum?

Projectleider Angelique Kamsteeg licht de rol van ABT toe: “Het Ontwerpend Onderzoek begint bij een uitgebreide analyse (0-meting) van de bestaande gebouwen. Hoe staat het gebouw nu? Welke delen hebben monumentale waarde die behouden moeten worden. Hoe is het klimaat nu en hoe is de beleving hiervan? De kansen en risico’s worden in kaart gebracht, waarbij aandacht wordt besteed aan de verduurzaming en (op)waardering van de monumentale panden. Met visuele schema’s ontstaat er een technisch Programma van Eisen, waarmee constructie, klimaat en verduurzaming in elkaar verworven zijn en afgestemd op de architectuur.”

Dialoog en verbinding

“In Ateliersessies gaan we samen met Mecanoo, het museum, gebruikers en andere belangrijke stakeholders verschillende scenario’s onderzoeken. Dit gaat over de toegankelijkheid, de constructieve mogelijkheden in relatie tot de museale opstelling, de verschillende klimaateisen en daarbij horende compartimentering. In een open discussie maken we gezamenlijke afwegingen en komen tot een prioritering met financieel haalbare oplossingen. Het is van belang dat er een dialoog is tijdens het proces.”

Het eindresultaat van het Ontwerpend Onderzoek is een integraal conceptontwerp, waarbij de constructieve, bouwkundige en installatietechnische ingrepen worden verwerkt in de architectuur van Mecanoo.

Beeld: © Mecanoo, © Josefina Eikenaar en © Joep Vogels