Met auralisatie hoor je wat er nog niet is

De akoestiek van een gebouw beleven ver voordat de eerste paal wordt geslagen? Het kan. Auralisatie helpt in de ontwerpfase de akoestische kwaliteiten van een ruimte te beoordelen.

Door het simuleren van geluid kun je de vormen, materialen en lay-outs van een gebouw optimaliseren. ABT gebruikt de innovatieve techniek inmiddels binnen grote projecten.

Giacomo Vairetti is lead acoustic engineer. Hij vertelt: “Auralisatie helpt architecten, ingenieurs, opdrachtgevers en toekomstige gebruikers de akoestische kwaliteiten van een ruimte te beoordelen voordat de bouw begint. Moet je voor de gewenste akoestiek bijvoorbeeld echo’s minimaliseren of de verstaanbaarheid verbeteren? Voor opdrachtgevers is het grote voordeel dat zij de akoestiek van een ruimte al kunnen horen voordat deze werkelijk bestaat. Dit helpt al vroeg in het project om weloverwogen beslissingen te nemen. Met die optimalisaties verlaag je uiteindelijk de kosten en win je tijd.”

Hij vervolgt: “Akoestisch comfort wordt soms pas overwogen in een later stadium van een project, wanneer de vorm van het gebouw al vastligt. In zo’n geval kun je de akoestische problemen alleen nog corrigeren. Bij ABT denken en werken we integraal. Onze verschillende disciplines zijn al in een vroeg stadium samen bezig aan een geharmoniseerd ontwerp. Als akoestische ingenieurs denken wij mee in het ontwerpproces. Zo wordt het akoestisch comfort een belangrijk aspect. Wij werken vaak nauw samen met architecten en helpen hen actief bij het ontwerpen van niet alleen mooie maar ook functionele gebouwen.”

Via koptelefoon of luidsprekers

Het technische proces achter auralisatie omvat gespecialiseerde software met akoestische modelleringstechnieken. In een 3D-model, gemaakt met behulp van software zoals SketchUp, worden aan elk oppervlak in de ruimte akoestische eigenschappen toegewezen. Ook de geluidsbronnen en de posities van de ontvangers worden gedefinieerd. Vervolgens worden wiskundige algoritmen en akoestische principes gebruikt om de akoestische simulatie uit te voeren. Daarbij wordt berekend hoe geluidsgolven zich voortplanten, op elkaar inwerken en de ontvangers bereiken. Resultaat is een gesimuleerde, akoestische respons van de ruimte. Die kan worden gebruikt om akoestische kamerparameters te berekenen, maar ook om op specifieke ontvangerposities te luisteren naar het gesimuleerde geluid. De luisterervaring wordt eenvoudig gepresenteerd via een koptelefoon of door een reeks luidsprekers in een akoestisch gecontroleerde omgeving.

Communicatie vergemakkelijken

Giacomo: “Veel projecten worden gedreven door de behoefte om aan eisen te voldoen zonder de vraag of die eis leidt tot de gewenste akoestische ervaring. Auralisatie kan het verschil maken. We vergemakkelijken de communicatie tussen ingenieurs, architecten en opdrachtgevers. Door geluiden te laten horen in plaats van complexe technische specificaties te beschrijven. Het is te vergelijken met een visuele render. Maar in plaats van iets te laten zien, laten we iets horen.”

Projecten waarbij ABT auralisatie heeft ingezet: Museum of Contemporary Art in Amsterdam (auditorium en galerijen), Den Herd Gemeenschapscentrum in Bladel (theater), Shell Campus Den Haag (atrium).

Dit artikel verscheen eerder in ons magazine van oktober 2023.