Depot Boijmans van Beuningen

Visitekaartje

Bij het ontwerp van Depot Boijmans Van Beuningen waren de vorm van het gebouw en de spiegelende gevel beeldbepalend en het visitekaartje van het museum. De beleving van perfectie van de weerspiegeling wordt beïnvloed door de nauwkeurigheid van de vorm.

1664 glaspanelen

Aan de realisatie van het Depot ging acht jaar aan voorbereiding vooraf. Senior projectleider bouwkunde Rowan van Wely was vanaf 2014 namens ABT bij het project betrokken. “Voor ons was de belangrijkste uitdaging: hoe houden we deze zeer complexe vorm technisch onder controle? De 1664 glaspanelen moeten de horizontale en verticale lijnen van het gebouw tot op millimeters nauwkeurig volgen om het gewenste visuele effect te verkrijgen. Uiteindelijk kwam ons team tot een indeling van 26 unieke glaspaneelontwerpen. De panelen zijn niet cirkelvormig gebogen, maar sferisch gebogen. Voor het beschrijven en beheersen van de vorm en de spiegeling is gebruik gemaakt van parametrische ontwerptools.”

Testen, testen, testen

Ook de keuze van de glas- en coatingsoorten was een heel gepuzzel. Rowan: “We wilden een perfecte natuurlijke spiegeling bereiken, zonder kleurzweem. Zo’n resultaat staat of valt met de glassoorten en coatings die je toepast. Hiervoor hebben we diverse tests gedaan met glasmonsters. De uitkomsten verwerkten we in mockups, zodat we konden nagaan of de resultaten aan de eisen voldeden.”

Alle berekeningen werden in een BIM 3D-model op hun effecten en uitvoerbaarheid getoetst. Vervolgens werden de uitkomsten in de ontwerpfase uitgebreid in de praktijk getest, voordat ze in het bestek werden opgenomen. In de uitvoeringsfase zag ABT ook stipt toe op een foutloze bestek overdracht naar de glasleveranciers en aannemers.

Rationalisatie

Door het omschrijven in wiskundige regels – middels rationalisatie – kon de vorm voor fabricage exact worden vastgelegd. Met erkenning van de curve als variabele konden aanpassingen in de vorm in late stadia van het ontwerp eenvoudig worden doorgevoerd, zonder het lopende proces te beïnvloeden. De exacte vorm van de glaspanelen is vastgelegd in BIM-modellen (Revit). Door deze modellen te koppelen aan de parametrische vormmodellen, kon eenvoudig nieuwe documentatie worden gegenereerd en daarmee flexibel worden ingespeeld op vormwijzingen.

Succes dankzij integrale samenwerking

In het project trok ABT jarenlang nauw samen op met het architectenbureau MVRDV, de aannemer, de glasbuigers, glas- en coatingleveranciers en gevelbouwer. Rowan: “Zo wisten we in elke fase zeker dat het ontwerp niet alleen maakbaar en haalbaar was. Maar ook dat het eindresultaat volledig recht zou doen aan het esthetisch ontwerp.”

Rowan is trots op het eindresultaat. “Het is precies geworden wat wij voor ogen hadden.” Maar de meeste voldoening ontleent Rowan aan de perfecte integrale samenwerking, zowel binnen het ABT/MVRDV-team, als met de externe partijen. “Door zo intensief samen te werken hebben we alle technische en esthetische uitdagingen het hoofd kunnen bieden en bewezen dat zo’n complexe opgave als deze maakbaar en haalbaar is. En dan ook de Glas Award 2021 winnen… Dat is een geweldige erkenning van de prestatie van dit team!”

Het depot won diverse (inter)nationale awards zoals de Glas Award 2021, ARC21 Architectuur Award en BNA Beste gebouw van het jaar (2022).